Walter Rathenau

Walter Rathenau was een Duits politicus en zoon van Emil Rathenau, de stichter van electriciteitsbedrijf A.E.G., de Duitse tegenhanger van General Electric. In 1915 werd Walter voorzitter van A.E.G.

Rathenau was de oprichter van de Duitse Democratische Partij (DDP) en werd na de eerst wereldoorlog aangeduid als minister van reconstructie en later van buitenlandse zaken. In die hoedanigheid onderhandelde hij het Verdrag van Rapallo, afgesloten op 15 april 1922 (precies 100 jaar voor de Russische inval in Oekraïne - dit heeft, zoals nog zal blijken, enige betekenis).  Het verdrag voorzag dat Duitsland industriële technologie zou exporteren naar de Sovjet-Unie in ruil voor het laten vallen van de Russische claim voor herstelbetalingen. Rusland zou op die manier materiaal krijgen om hun olievelden in Baku uit te breiden waarbij vervolgens in Duitsland distributiecentra voor deze ollie zouden worden opgericht. 

Dit moest Duitsland toelaten “to get out from under the grip of British and American oil interests, which had a total monopoly on German petroleum sales since Versailles.”

Die samenwerking tussen Rusland (op dat moment de SU) en Duitsland was natuurlijk niet naar de zin van het "Anglo-American Establisment". Met name de Britten - al enkele eeuwen de natuurlijke vijand van Rusland en zeer beducht voor de ontwikkeling van een industriële concurrent op het Europese vasteland - waren er zeer op tegen. Een mediacampagne tegen het Verdrag kwam al snel op gang alsook tegen Walter Rathenau zelf die ervan werd beschuldigd deel uit te maken van een "Joods communistische samenzwering" (de media zijn zelf altijd zeer sterk geweest in het verspreiden van complottheorieën).

Rathenau werd doodgeschoten op 24 juni 1922 (dus amper twee maanden later) naar verluidt door een kleine ultra-nationalistische militaire groep. Ook het Verdrag stierf vervolgens een ietwat stillere dood. AEG kwam vervolgens via een fusies gefinancierd door JP Morgan in handen van de Anglo-American Establishment. Vier Amerikanen werden beloond met een zitje in de raad van bestuur: Owen D. Young, Gerard Swope, Clark H. Minor, en E. Baldwin. Owen D. Young, die zijn naam gaf aan het Young Plan was was een vertegenwoordiger van J.P. Morgan alsook vice-voorzitter van de Federal Reserve Bank van New York. Gerard Swope was de voorzitter van General Electric. De Roosevelt-familie was overigens een belangrijke aandeelhouder van GE.

Zoals gezegd werd het Verdrag van Rapallo gesloten precies 100 jaar voor de Russische inval in Oekraïne, een inval die opnieuw de relaties tussen Rusland en Duitsland onherstelbaar lijkt te hebben beschadigd. Zoals bekend was de economische samenwerking tussen Duitsland en Rusland verdien redelijk innig aan het worden, gesymboliseerd door de aanleg van North Stream 2, een 1200 kilometer lange leiding voor het vervoer van gas van Rusland naar Duitsland, opgezet door het Russische Gazprom (waarin voormalig Duits Bondskanselier Gerhard Schroder een zitje in de raad van bestuur heeft) en Europese energiebedrijven.

Volgens Wikipedia hadden sommigen angst dat Rusland deze pijplijn voor zijn eigen geopolitiek voordeel zou uitbuiten. Wie dat waren, wordt er niet bij verteld, maar we weten wel dat deze pijplijn intussen werd opgeblazen (als symbool voor het opblazen van de relaties tussen Duitsland en Rusland kan dat wel tellen) en we weten ook dat er aanwijzingen zijn de Britten en de Amerikanen achter het opblazen ervan zitten.

Herhaald de geschiedenis zich dan toch?

Over de auteur