De Tocqueville

Bijna 150 jaar geleden schreef Alexis de Tocqueville:

“There are at present two great nations in the world, which started from different points but seem to tend towards the same end. I allude to the Russians and the Americans. Their starting point is different and their courses are not the same; yet each of them seems marked out by the will of Heaven to sway the destinies of half the globe.”

Omwille van deze uitspraak noemde W.F. Hermans de Tocqueville bijna helderziend. Maar wat de helderziende de Tocqueville niet zag was dat hierdoor de Britse hegemonie zou worden gebroken, zeker als Rusland en de Verenigde Staten tot een alliantie zouden komen. En die alliantie was een paar keren zeer dichtbij.

Nadat de Verenigde Staten zich ontdeed van haar Britse meesters stond er geen maat meer op haar expansiedrang. Dat versnelde nog na het herstel van de Unie na de Amerikaanse Burgeroorlog. Dat herstel werd mede mogelijk gemaakt door de Russische Tsaar die het Noorden ter hulp schiet. Kwatongen beweren overigens dat Groot-Brittannië er op uit was om Amerika via die burgeroorlog in tweeën op te delen (zie bijvoorbeeld Richard Poe).

Na de burgeroorlog eiste de Unie dat Frankrijk haar rechten op Mexico zou opgeven. Die eis werd ingewilligd. In hetzelfde jaar (1867) werd Alaska gekocht van de Russen. Alaska werd in feite door de Russen aan de V.S. aangeboden, met de bedoeling een wig te drijven tussen de twee Angelsaksische landen. Rusland en Groot-Brittannië waren immers belangrijke rivalen in de Stille Oceaan. Pikant detail: Alaska bevat veel grondstoffen, die waarschijnlijk als onderpand gaan dienen voor het "sovereign wealth fund" dat Scott Bessent, in opdracht van Donald Trump, uit de grond wil stampen.

De aankoop van Alaska, opgezet door minister van buitenlandse zaken Seward (benoemd door Lincoln in 1861 had Seward goeie banden met Rusland) was bovendien bedoeld als opstapje tot een vereniging van de Verenigde Staten met Canada, wat natuurlijk Groot-Brittannië zeer slecht zou uitkomen. Tot op vandaag behoort Canada tot het Britse Commenwealth en is de Britse Koning het staatshoofd. Toevallig of niet ligt die Unie vandaag de dag opnieuw op tafel, met Trump die Canada graag als 51staat zou willen inlijven. Amaury de Riencourt, in zijn boek, The American Empire, vertelt hoe de Britten daar destijds een stokje voor staken:

"Anglophobe Czar Alexander II and his foreign minister Prince Gorchakov sold this immense territory in the hope of stirring up trouble between the two English-speaking Powers. But Britain cunningly granted self-government to the newborn Canadian federation, the very same year that Alaska was purchased. Other expansionary plans of the United States suffered the same fate as the abortive merger with Canada."

Het lijkt erop dat de Britten ook dit keer weer proberen om een mogelijke unie tussen de V.S. en Canada tegen te houden. Want na het aftreden van de zeer onpopulaire Justin Trudeau dook plots Marc Carney op als minister-president van Canada. Carney had geen politiek ervaring, maar was wel voorzitter van de Britse en Canadese centrale bank. Een van zijn eerste besluiten was het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Deze worden op 28 april 2025 gehouden. En terwijl de liberalen enkele maanden geleden volgens de peilingen nog van de kaart zouden worden geveegd, konden ze toch weer opnieuw een verkiezingsoverwinning op hun naam schrijven.

Wellicht heeft Donald Trump zich door zijn denigrerende uitlatingen hiermee aan bijgedragen, maar het is zeker niet de enige verklaring. Dat het voormalig hoofd van de Britse centrale bank uit het niets, ondanks een totaal gebrek aan charisma en politieke ervaring, met overweldigde meerderheid door de Liberalen als opvolger voor Trudeau wordt aangeduid, en vervolgens de algemene verkiezingen opnieuw zomaar kan winnen, is niet iets wat zomaar gebeurd. Trump of geen Trump.

Carney is overigens een klimaatalarmist van het zuiverste water; en dat dateert al van zijn tijd als centrale bankier. Hij pleit voor publiek-private partnerschappen, met banken en centrale banken op de achtergrond. De Canadezen zullen het geweten hebben. Trump daarentegen staat bekend als een klimaatscepticus.

Opvallend is overigens dat niet enkel Trump graag Canada als deel van de V.S. zou willen zien. Zo is er ook een rapport van de Council of Foreign Relations (CFR) dat pleit voor het bouwen van een Noord-Amerikaanse Gemeenschap tussen Canada, de V.S. en Mexico. De CFR staat natuurlijk bekend als de Amerikaanse tegenhanger van het Britse Royal Institute of Foreign Affairs dat ook wel bekend staat als Chatham House. Daarmee bevindt de CFR zich in het centrum van het Anglo-American Establishment.

Proberen de Britten Canada te gebruiken om greep te krijgen op de V.S.? En omgekeerd, proberen de V.S. door Canada te laten aansluiten als 51ste staat, om dat land en zichzelf los te breken van Groot-Brittannië? Vergeet ook niet dat als bvb. het Westen van Canada aansluit bij de V..S. er een directe verbinding is over land met Alaska en vervolgens Rusland. Daarmee zou dan de voorspelling van de Tocqueville wel eens uit zouden komen.

Die voorstelling kwam immers niet uit het niets. Zoals de Riencourt verhaalt, Rusland en de V.S. zagen wel dat ze belangen deelden. Ze waren beiden tegen Napoleon, tijdens de oorlog van 1812 tussen de V.S. en GB wierp de Tsaar zich op als bemiddelaar. Tijdens de Krimoorlog in 1956 stond de Amerikaanse publieke opinie duidelijk aan de kant van Rusland, en zoals reeds vermeld kreeg Lincoln hulp van de Tsaar tijdens de burgeroorlog. Rusland weigerde in te gaan op de vraag van de Britten om de Confederatie te erkennen. De Amerikanen zagen in Rusland een nieuwe natie vergelijkbaar met de V.S. Harper's Weekly pleitte zelfs voor een Russisch-Amerikaanse alliantie tegen Frankrijk en Groot-Brittannië. Want: “Russia, like the United States, is a nation of the future.”

Aan deze idylle kwam echter langzaamaan een eind, culminerend in de Bolsjewistische revolutie van Oktober 1917 die, zoals de Riencourt, het beschrijft, Rusland van het extreem-rechtse naar het extreem-linkse politiek spectrum katapulteerde. Die communistische revolutie, mogelijk opgezet door de Britten, leidde na de Tweede Wereldoorlog dan uiteindelijk naar een Koude Oorlog, waarbij de twee nieuwe supermachten met decennialang met getrokken messen tegenover elkaar stonden. 

De Riencourt:

"In that new position, the United States was merely inheriting Britain’s traditional geopolitical role—temporarily forsaken during the two World Wars because of the more deadly German challenge. The old British–Russian rivalry was metamorphosed into an American–Soviet struggle, considerably enlarged to include the entire world and the whole gamut of ideological conflicts. Since the distant days when (de Tocqueville's) prophecy was uttered, many events have taken place in the world; many empires have come and gone; Russia underwent the ordeal of wars, invasions, and revolution; the United States was almost torn apart by the Civil War, went into isolationism, and suffered a catastrophic economic collapse in the 1930s. Yet this prophecy rings truer today than ever."

Of met andere woorden, in de loop van de geschiedenis zijn de Britten er in geslaagd om hun traditionele rivaliteit met de Russen om te zetten in een strijd tussen de V.S. en de Sovjet-Unie. Rusland had nochtans veel sympathie voor de Verenigde Staten en misprijzen voor Europa:

"Reporting from Soviet Russia in 1929, Dorothy Thompson was struck by the fact that “Russia has respect for only one other country and believes she can learn from only one other nation: the United States. For Europe Russia has only contempt. Europe she regards as a continent in decadence, which must in the course of time fall completely under the domination of the United States, if the European proletariat does not seize power—and so come under the influence of Russia. Europe she regards as already beaten in the struggle for world power . . . When they look ahead to the ultimate Armageddon— and Russian communists are accustomed to looking ahead many decades, being, in this respect, superior to the leaders of most countries—they foresee that the final struggle is to be not between England and Russia, but between the United States and Russia.”
Written already far back in the past, these words reflected a prophetic insight. In the meantime, Hitler’s Third Reich came and went, bringing Soviet Russia closer to collapse and total ruin than ever before or since. Russian sentiments toward the United States are still very much as Dorothy Thompson described them in the late 1920s: “There are many ways in which the Soviet civilization copies America and rejects Europe . . . The new Russian civilization has, as a result, many aims in common with the American.” And many a time, she heard the boast of some simple Russian: “Some day soon it will be like America here in Russia.”

Het spreekt dan ook voor zich dat een nieuwe verstandhouding tussen de V.S. en Rusland, met name de Britten bijzonder slecht zou uitkomen. In dit licht kan ook het conflict in Oekraïne worden gezien. Veeleer dan een proxyoorlog gestart door de V.S. lijkt ook dit conflict een proxyoorlog te zijn gestart door de Britten waarvoor ze de hulp van de Amerikanen hebben ingeroepen (net zoals in WO1 en 2).

Over de auteur